ANO-syndroom
Geobsedeerd ben ik door die film. Dat moet wel. Ook dit jaar heb ik hem weeral drie keer gezien, twee keer de originele versie, gisteren de Redux nog eens. Apocalypse Now dus. Komt waarschijnlijk omdat ik vorige week Heart of Darkness gelezen heb. Maar ook omdat ik me al enige maanden (met tussenpozen, want academische werken vergen van mij een uitzonderlijk geduld, hoe interessant ze ook zijn) in Frazers The Golden Bough aan het verdiepen ben. Per toeval zag ik vorige keer dat boek op Kurtz' leestafeltje liggen. Je moet snel zijn als je het wilt opmerken, maar het ligt er wel degelijk.
En dan wordt een verklaring voor die finale, waarin de inboorlingen hun wapens neerleggen en Willard en Lance laten gaan wel heel erg duidelijk. Nu had ik in het verleden al enige analyses van de film gelezen (waaronder een nogal vergezochte Lacaniaans/Freudiaanse in de Cahiers de Cinéma; ach die Fransozen en hun eeuwige zoeken naar complexiteit, hun waarom makkelijk als het ook moeilijk kan; hebben ze waarschijnlijk geërfd van de geniale maar al evenzeer aan deze kwaal lijdende Godard) maar één die op Frazers premisse is gebaseerd heeft ineens veel meer zin.
The Golden Bough is in feite een antropologische dissertatie over het gegeven van de tijdelijke koning. In primitieve samenlevingen is het namelijk vaak zo dat de religieuze leider of koning slechts een tijdelijke autoriteit heeft. En vaak wordt er om zijn positie een geconstitueerde strijd gevoerd. Dat wil zeggen dat hij slechts koning kan blijven indien hij die positie voortdurend én met succes verdedigt. Als hij wordt uitgedaagd en hij verliest de strijd (dit betekent dat hij wordt verjaagd of gedood door zijn uitdager, uiteraard meestal het laatste), dan neemt de uitdager zijn plaats in en wordt de nieuwe koning.
Ergens staat er in het boek ook dat in bepaalde gevallen de koning zijn titel met enige tegenzin en soms zelfs met weerzin invult, in die gevallen voornamelijk wanneer de positie door het lot of door overerving wordt bepaald. In die zin zou dan ook de rol van Kurtz tegenover de Cambodjaanse inboorlingen begrepen moeten worden. Immers, eens men zichzelf in zulke positie brengt, is er geen weg terug: men moet andere uitdagers blijven doden om zelf aan de macht te blijven. En voor een kolonel in het Amerikaanse leger die zogenaamd without judgement handelt, blijkt dat uiteindelijk toch moeilijker dan het lijkt.
En dan wordt een verklaring voor die finale, waarin de inboorlingen hun wapens neerleggen en Willard en Lance laten gaan wel heel erg duidelijk. Nu had ik in het verleden al enige analyses van de film gelezen (waaronder een nogal vergezochte Lacaniaans/Freudiaanse in de Cahiers de Cinéma; ach die Fransozen en hun eeuwige zoeken naar complexiteit, hun waarom makkelijk als het ook moeilijk kan; hebben ze waarschijnlijk geërfd van de geniale maar al evenzeer aan deze kwaal lijdende Godard) maar één die op Frazers premisse is gebaseerd heeft ineens veel meer zin.
The Golden Bough is in feite een antropologische dissertatie over het gegeven van de tijdelijke koning. In primitieve samenlevingen is het namelijk vaak zo dat de religieuze leider of koning slechts een tijdelijke autoriteit heeft. En vaak wordt er om zijn positie een geconstitueerde strijd gevoerd. Dat wil zeggen dat hij slechts koning kan blijven indien hij die positie voortdurend én met succes verdedigt. Als hij wordt uitgedaagd en hij verliest de strijd (dit betekent dat hij wordt verjaagd of gedood door zijn uitdager, uiteraard meestal het laatste), dan neemt de uitdager zijn plaats in en wordt de nieuwe koning.
Ergens staat er in het boek ook dat in bepaalde gevallen de koning zijn titel met enige tegenzin en soms zelfs met weerzin invult, in die gevallen voornamelijk wanneer de positie door het lot of door overerving wordt bepaald. In die zin zou dan ook de rol van Kurtz tegenover de Cambodjaanse inboorlingen begrepen moeten worden. Immers, eens men zichzelf in zulke positie brengt, is er geen weg terug: men moet andere uitdagers blijven doden om zelf aan de macht te blijven. En voor een kolonel in het Amerikaanse leger die zogenaamd without judgement handelt, blijkt dat uiteindelijk toch moeilijker dan het lijkt.
posted by Manic Inventor at 5:43 a.m.
2 Comments:
The Golden Bough is dus interessant? (lees je dat korte deel, of, zoals het hoort, de uitgebreide versie? ;)
Trouwens die Redux versie van Apocalypse Now vind ik een afgang. Heb hem op een gegeven moment uitgezet, want te pijnlijk (wel extra mooie beelden maar ten koste van wat?!?)
Het korte deel best. Probeer iets anders te vinden dan de paperback want die kleine lettertjes gedurende 800 pagina's is wel vervelend. Let wel: dit boek gaat 800 blz over hetzelfde fenomeen. Dus als je niet echt in pre-moderne samenlevingen geïnteresseerd bent misschien best even ontlenen.
Een reactie posten
<< Home