And this also has been one of the dark places of the earth

Heb de laatste dagen vastgelijmd gezeten en gelegen aan Joseph Conrads Heart of Darkness. Omdat Apocalypse Now met voorsprong mijn favoriete film van de laatste dertig jaar is, wou ik toch wel eens weten of in het boek(je) de terreur je ook zo om het hart slaat. En dat blijkt dus wel degelijk het geval te zijn.

Hoewel de intrige in principe buiten de figuur van Kurtz maar weinig parallellen vertoont met de film, heb ik toch zelden een novelle (amper honderd pagina's) kunnen lezen die de broeierigheid en de onmenselijkheid die de jungle en het eeuwige ondoordingbare woud oproepen zo goed weten te vatten. Mooi toch hoe Coppolla vooral dat gevoel in de film heeft weten te behouden. Mooi ook hoe hij de Belgische nachtmerrie in Congo heeft getransponeerd naar het Vietnam-debacle van de United States of Jesus. In het boek, net als in de film wordt op een ongrijpbare manier de richting en het doel van het narratieve als een magnetisme naar die geheimzinnige, haast bovenmenselijke figuur van Kurtz getrokken. Net als in de film verschijnt die figuur ook maar eventjes en zegt hij feitelijk maar heel weinig. En toch staat haast elke pagina in zijn teken.

Ook opvallend was het feit dat de dialoog die de personages van Martin Sheen en Dennis Hopper in de film krijgen, haast letterlijk in het boek zijn terug te vinden ("I don't mind telling you, he wanted to shoot me, one day - but I don't judge him"; "No method at all"; "he enlarged my mind"). Nice!

Het boek wordt wel eens de eerste 20ste-eeuwse roman genoemd en als het op het verbeelden van het dilemma aantrekking/afstoting van het kwade aankomt, denk ik dat dat ook wel het geval is. The horror, the horror...